Heel vroeger was er geen geld. Uiteraard waren er wel behoeften, maar die waren te vervullen door onderling goederen en diensten te ruilen. Een situatie die in ons huidige economisch klimaat vrijwel ondenkbaar is. Want dat is gebaseerd op schaarste, oneindige behoeften en op winstmaximalisatie.

De Amerikaanse Declaration of Rights spreekt van streven naar geluk, in plaats van gelukkig zijn. We leven onder de druk van een economie die haast religieus is. Bij ons in huis hangt de spreuk: "’Dat is slecht voor de economie’ is de moderne pendant van ‘dat wekt de toorn van Zeus op’".

Op niet-westerse culturen is best wat af te dingen, maar er is vaak meer tevredenheid en rust dan in onze gejaagde maatschappij. Mahatma Gandhi antwoordde op de vraag "Wat vindt u van de beschaving van het Westen?" met "dat zou een goed idee zijn!".

Toen de mens meer behoeften kreeg (aangepraat) dan alleen het dagelijks brood en niet ieder meer in staat was dat zelf te produceren, voldeed de ruilhandel niet meer. Goederen kregen een op elkaar herleidbare waarde, uitgedrukt in een ruilmiddel. Zo ontstond het geld. Een enorme stimulans voor de economie bracht dat met zich mee. Banken verdienden veel in de geldhandel, want de ruilmiddelen waren nog niet universeel.

Mahatma Gandhi antwoordde op de vraag "Wat vindt u van de beschaving van het Westen ?" met "Dat zou een goed idee zijn!".

Eigenlijk was geld wel lastig. Je kon het kwijt raken. Het kon worden gestolen, je kon ook wel eens wat tekort hebben. Ook hier speelden de banken op in. De postwissels ontstonden en uiteindelijk ons hele girale systeem, voorzien van de vele en diverse pasjes. Dat was gemakkelijker dan dat gedoe met contant geld. En daarvoor wilden we ook wel betalen. Want gemak heeft ook zijn waarde, nietwaar?
Maar bent u nu net zo verbaasd als ik toen u las dat we straks extra moeten betalen waanneer u gewoon met het ouderwetse geld wilt betalen? Dat wordt kennelijk serieus overwogen door (weer!) de banken. Dus we moeten betalen voor onze pasjes en we moeten betalen voor ons geld. Kortom, we moeten betalen om te kunnen betalen. Betalen wordt zo een gunst!

Zullen we het betalen dan maar afschaffen? Zou dat wellicht een begin kunnen zijn van de weg terug naar een tevreden en harmonieuze samenleving….?