Projectgroep Duurzaam reizen: Anne van den Berg, Willemijn van Donk, Luca Meima en Annelijn de Gier

Jongeren, de groep die tijdens de verschillende lockdowns in het bijzonder te lijden had onder het gebrek aan bewegingsruimte, hebben daar een cruciale rol bij te spelen. Zij reizen immers relatief veel en vormen de generatie die de duurzame samenleving moeten gaan dragen. Die jongeren lijken bereid na corona ook voor het klimaat hun gedrag drastisch aan te passen. Daarmee is de volgende vraag van belang: wat is nodig om de mensen tot die aanpassing te bewegen?

Als projectgroep hebben we het antwoord daarop gezocht via een korte enquête; we vroegen veel jongeren, waarvan er 116 reageerden, over de huidige obstakels die voor hen gelden om over te stappen op duurzamer reisgedrag. Uit onze enquête blijken een aantal opvallende zaken: zo zegt 90% van de respondenten wel eens serieus overwogen te hebben om de trein in plaats van het vliegtuig te nemen bij hun reis. Duurzaamheid lijkt een grote drijfveer voor deze bereidwilligheid: 59.5% ziet duurzaamheid als grootste voordeel van het reizen per trein. Daarnaast zegt 49% van de respondenten duurzaamheid structureel mee te nemen in hun overweging wanneer ze een reis plannen; een extra 37.1% doet dit “een beetje”. (Dit is echter met de neiging tot het geven van sociaal gewenste antwoorden met een korrel zout te nemen.) Toch is duurzaamheid dikwijls niet de beslissende factor. Het zijn vooral praktische overwegingen, zoals reistijd en de infrastructuur rond bestemmingen, die jongeren over de streep trekken bij hun keuze. Zij zien vooral de hoge prijzen (44.8%) en lange reistijden (43.1%) als grootste nadeel van internationaal reizen per trein. Vertaald in oplossingen betekent dit dat er volgens hen vooral lagere prijzen (47.4%), kortere reistijden (26.7%) en betere verbindingen (12.9%) moeten komen.

Kortom: hoewel de actualiteit leert dat duurzaamheid onder een groot deel van de Nederlandse jeugd leeft, moet de duurzame keuze eveneens op tal van terreinen, waaronder hier dan specifiek mobiliteit, daadwerkelijk aantrekkelijk gemaakt worden. Met andere woorden: de wil bestaat inderdaad, maar de weg is nog buitengewoon moeilijk begaanbaar. En daarom is de politiek aan zet: juist nu moeten de heren en dames politici dit aspect van zowel het duurzaamheids- als mobiliteitsvraagstuk oppakken en prioriteit geven bij het nieuwe kabinetsbeleid.

Terwijl de politici prakkiseren, kunnen jongeren natuurlijk ook zelf aan de slag, te beginnen bij deze zomer. De felbegeerde vakantiebestemmingen kunnen dit jaar met duurzame middelen worden bereikt, als we de daad bij de wens voegen: neem deze zomer de trein in plaats van het vliegtuig wanneer dat enigszins mogelijk is. Corona heeft ons immers geleerd: als het moet, dan kan het. We moeten het dan alleen wel écht willen.