Ten eerste valt op dat de vlaag van terrorisme heeft aangetoond dat het internationale monopolie op vernietiging allang niet meer bij staten ligt. Toch zijn het juist staten die door Bush een jaar geleden als As van het Kwaad zijn aangemerkt. Veel meer dan de pijlen direct te richten op echte terroristische organisaties in het Midden-Oosten, is Irak het middelpunt van de belangstelling geworden. Iran en Noord-Korea, die volgens Bush toch ook tot dezelfde ‘As’ behoren, lijken van een andere orde. Dat het laatstgenoemde land in tegenstelling tot Irak open en bloot bezig is met de herstart van een nucleair programma en bovendien een gesel is voor de eigen bevolking, blijkt in dat opzicht niet zo interessant.

Bovendien is het vreemd dat vanuit Amerikaanse regeringskringen de optie is opengelaten Saddam Hussein een ballingschap in bijvoorbeeld het Wit-Rusland van Lukashenko ‘aan te bieden’. De band tussen terrorisme en de Iraakse regerende elite, toch een van de gesuggereerde redenen voor ingrijpen, zou daarmee feitelijk onbestraft blijven. Tenzij hierin natuurlijk achteraf aanleiding zou worden gezien ook de Wit-Russische dictator uit het zadel te lichten …

Hoe dan ook, inmiddels is door de Amerikaanse regering aangekondigd dat het bewijs van Saddams geheime militaire activiteiten volgende week zal worden geleverd. Blijkbaar staat al van tevoren vast dat de dan gepresenteerde informatie ook echt bewijs is, op grond waarvan direct militair ingrijpen gerechtvaardigd is. President Bush heeft bovendien nadrukkelijk gezegd dat de richting van de VS niet afhankelijk zal zijn van de beslissingen van andere landen. Gezien de impact van een dergelijke oorlog is de ‘State of the Union’ daarmee meteen een ‘State of the World’ geworden.

Deze ontwikkelingen maken de voorzichtige houding van veel politieke partijen in Nederland nogal frustrerend. Wat doet de Nederlandse regering als er echt bewijs ligt? Verschuilen we ons dan weer achter het belang van de ‘internationale rechtsorde’, alsof de VN niet net zo goed een poel van belangen is met een tandeloze uitstraling als gevolg? Wanneer komt het besef dat, althans wat Irak betreft, de aanpak middels resoluties van de Veiligheidsraad een regelrechte aanfluiting is gebleken?

Natuurlijk is militair ingrijpen het allerlaatste middel en moeten we bidden dat Saddams regime op een andere wijze ten val zal komen. Maar als er volgende week echt bewijs komt dat het Iraakse bewind de internationale gemeenschap nog steeds een rad voor ogen draait, dan zijn er maar twee opties: gezamenlijk ingrijpen of de VN-resoluties voorlopig afschrijven als een nog ter zake doend instrument ter handhaving van de internationale rechtsorde.

Het zou goed zijn als die eenvoudige tegenstelling, ondanks de bezwaren die tegen de Amerikaanse manier van doen zijn aan te voeren, ook in de Nederlandse politiek wat eerlijker wordt verwoord. De campagnes zijn immers toch afgelopen?

Door Benjamin Anker