Enkele maanden geleden verscheen de ‘Monitor digitale geletterdheid Primair Onderwijs 2019’. Een uitgebreid onderzoek waaruit blijkt dat onze kinderen en hun basisscholen met een gemiddelde van 4,9 slecht scoren op het gebied van privacy, informatieveiligheid en mediawijsheid.

Dat is zeer zorgelijk in een tijd van verslavende apps en cybercriminelen die kids niet ontzien. WhatsApp-groepen verworden tot het digitale schoolplein, maar anders dan het fysieke schoolplein vergeet WhatsApp nooit meer iets. Schoolbesturen zien de urgentie en scholen besteden er al aandacht aan, maar dat er dringend meer moet gebeuren is duidelijk. Hoe onze kinderen veilig te laten zwemmen in de diepe zeeën van big data?

Uiteraard hebben ouders hierin een belangrijke rol. Ik las over een vader die zijn dochter een voorwaarde stelde voordat zij op Instagram mocht: een gezellig dagje uit om gezamenlijk Instagram’s privacyverklaring (10 pagina’s) door te lezen, waarna zij mocht beslissen of ze nog een account wilde. Ook zijn er ouders die technische of pedagogische middelen gebruiken om social media gebruik van kinderen te beperken en voorlichting geven over de risico’s van continue online zijn.

Ouders kunnen veel doen, maar lopen ook tegen hun grenzen aan. Scholen en overheid zullen hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Gegeven het huidige lerarentekort en de krappe IT-arbeidsmarkt is werven van extra onderwijspersoneel geen optie. Gelukkig hebben we in onze samenleving meer digitale kennis dan ooit om onze kinderen, onze toekomst, toe te rusten.

Onze onderwijsministers kunnen bijvoorbeeld met onderwijsinstellingen stages creëren: zowel ethische hackers van het MBO als privacy-juristen van de universiteit kunnen op basisscholen voorlichting geven. Daarnaast kan het ministerie van onderwijs basisscholen ondersteunen in campagnes voor ouderparticipatie op dit gebied. En ook andere overheden kunnen een bijdrage leveren. Dat kan bijvoorbeeld door bij aanbestedingen of mantelovereenkomsten met IT-adviesbureaus gastlessen op scholen als social return-voorwaarde te hanteren.

Digitale veiligheid van onze kinderen is een maatschappelijke opgave. Laten we in 2020 werk maken van een digitaal zwemdiploma voor elk kind.

Bas de Groot houdt zich bezig met privacy en data protectie, schrijft op persoonlijke titel en was in 2014 lijsttrekker voor ChristenUnie Amsterdam.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Anja Haga de column 'Geen landbouw zonder natuur'. Dit is de laatste column van 2019. We zijn terug op maandag 13 januari 2020.